Main (Western Bank) Campus; St George's Campus – University of Sheffield – Sheffield – Wielka Brytania

Nasze streszczenie: Autorzy oparli się na koncepcji kampusu jako krajobrazu naukowego, która zakłada, że współcześnie różne sposoby uczenia i uczenia się wymagają różnych miejsc. W oparciu o spacery badawcze i mapy wyobrażeniowe kampusu odtworzyli miejsca, z których studenci korzystali najczęściej. Jako miejsca uczenia się najczęściej wskazywali te mniej formalne (np. w bibliotece), związane z pracą indywidualną albo w towarzystwie innych – rzadziej przestrzenie formalne takie jak sale wykładowe. Z miejscami uczenia się związanych jest wiele emocji – pozytywnych i negatywnych, stąd też istotne jest ich odpowiednie zaprojektowanie.

Link do artykułu

Stare i nowe budynki głównego kampusu University of Sheffield. Autor: Mick Knapton, CC BY-SA 4.0, Wikimedia Commons

Kampus 600-lecia Odnowienia, tzw. Trzeci Kampus – Uniwersytet Jagielloński – Kraków – Polska

Zarys treści: Celami niniejszego artykułu są ocena jakości przestrzeni publicznych III Kampusu UJ oraz określenie, w jakim stopniu przydatna jest w tym zakresie metoda crowdsensingowego badania ankietowego z użyciem aplikacji mobilnej. Przestrzenie publiczne uznawane są współcześnie za kluczowe elementy organizacji kampusów uczelni. Ich odpowiednie ukształtowanie i zagospodarowanie sprzyja interakcjom społecznym między różnymi grupami użytkowników, co w konsekwencji powinno służyć wzmacnianiu kreatywności i interdyscyplinarności w środowisku uniwersyteckim. W tekście przedstawiono współczesne trendy w zakresie planowania i funkcjonowania kampusów. W części empirycznej na podstawie obserwacji zachowań użytkowników kampusu, dokonanych przez uczestników badania crowdsensingowego, określono jakość wybranych przestrzeni publicznych: głównej alei, placów i dziedzińców oraz terenów zielonych. Wyniki te skonfrontowano z materiałem fotograficznym i komentarzami uczestników badania oraz z oceną ekspercką autorów i autorek artykułu. W końcowej części zaproponowano kierunki działań w zakresie poprawy jakości przestrzeni publicznych badanego kampusu.

Link do artykułu

Kampus 600-lecia Odnowienia, tzw. Trzeci Kampus – Uniwersytet Jagielloński – Kraków – Polska

Zarys treści: Artykuł dotyczy jednej z podstawowych grup interesariuszy kampusów uniwersyteckich, a więc studentów. Omówione zostaną zagadnienia teoretyczne związane z planowaniem przestrzeni publicznych, w tym kampusów uniwersyteckich, ze szczególnym akcentem na uspołecznienie procesu planowania i organizację wydarzeń społeczno-kulturalnych. Przedstawione będą wyniki badań przeprowadzonych wśród studentów kierunku Zarządzanie kulturą i mediami (Instytut Kultury UJ). Badania prowadzone były w ramach przedmiotu Projekty miejskie (wcześniej Zarządzanie projektami w przestrzeni miejskiej) w latach 2017/2018–2019/2020. Zadaniem studentów było dokonanie analizy przestrzeni kampusu UJ, ze szczególnym uwzględnieniem samego budynku Wydziału Zarządzania i Komunikacji Społecznej UJ (w której ramach określili ich silne i słabe strony, szanse i zagrożenia), zdefiniowanie grupy docelowej przestrzeni oraz zaproponowanie działań, które mogłyby podnieść jakość przestrzeni publicznych Kampusu UJ (realizowanych małym/dużym nakładem środków w krótkiej/długiej perspektywie czasowej). Praca była realizowana w grupach, łącznie zebrano ponad 60 odpowiedzi. Ponadto zaprezentowane zostaną „dobre praktyki” z zakresu studenckich działań społeczno-kulturalnych, które wpływają na ożywienie przestrzeni kampusów (np. Festiwal Kultury i Mediów „Polikultura” w Krakowie).

Link do artykułu

Panorama III Kampusu Uniwersytetu Jagiellońskiego. Autor: Marti, CC BY-SA 4.0. Wikimedia Commons.

Zernike Campus – University of Groningen – Groningen – Holandia

Nasze streszczenie: W artykule starano się odpowiedzieć na pytanie, jakie są związki między konfiguracją przestrzenną kampusu a możliwością przemieszczenia się i spotykania na jego terenie. Autorzy wychodzą z założenia, że możliwość wchodzenia w interakcje społeczne sprzyja kreatywności. Kwestie przestrzeni publicznych są jednak zaniedbywane na wielu kampusach. Autorzy wykorzystują mieszane metody badawcze: space syntax do określenia dostępności poszczególnych miejsc na kampusie, participatory GIS do wskazania miejsc najbardziej sprzyjających interakcjom oraz obserwacji terenowej do ustalenia czynników wpływających na funkcjonowanie poszczególnych przestrzeni kampusu.

Link do artykułu

Zernike Campus w Groningen. Autor: Eg-T2g, CC BY-SA 3.0, via Wikimedia Commons

Meruya Campus – Mercu Buana University - Dżakarta – Indonezja

Nasze streszczenie: Proces uczenia się – indywidualny lub grupowy – przebiega często w przestrzeniach nieformalnych zarówno wewnątrz budynków (w bibliotekach, na korytarzach, w specjalnych do tego przeznaczonych salach), jak również na zewnątrz (w dziedzińcach, w parkach i innych przestrzeniach otwartych). Takim miejsce mogą być kawiarnie, które łączą wnętrza budynków z zewnętrzem. Dobry kampus powinien zapewniać środowisko do różnych form uczenia się: formalnego (sale, laboratoria) i nieformalnego (zamknięte lub otwarte przestrzenie). Studenci wybierają do uczenia się miejsca spełniające ich potrzeby pod względem estetycznym i funkcjonalnym: miejsca do siedzenia, również w większej grupie, dające dostęp do zasobów (podłączenie laptopa, dostęp do wifi). Takie miejsca spełniają jednocześnie funkcje społeczne – spotykania i rozmowy z przyjaciółmi.

Link do artykułu

Çekmeköy Campus – Özyeğin University – Stambuł – Turcja

Nasze streszczenie: Podmiejskie kampusy, ze względu na swoje oderwanie od tkanki miejskiej, powinny spełniać ważne funkcje dla społeczności akademickiej. Istotną rolę odgrywają przestrzenie publiczne między budynkami, które organizują przestrzeń i dają możliwość integracji użytkowników kampusu. Żeby stworzyć przyjazny kampus należy zidentyfikować przestrzenie z potencjałem (o dużej dostępności i widoczności), a następnie odpowiednio je ukształtować poprzez stworzenie udogodnień dla pieszych: miejsc do siedzenia, ochrony przed słońcem i wiatrem, usług gastronomicznych. Sprzyja to wzrostowi zadowolenia użytkowników kampusu z przebywania na nim.

Link do artykułu

Przestrzeń publiczna na Özyeğin University. Autor: Senasevval, CC BY-SA 4.0, Wikimedia Commons

Central Kanuni Campus – Karadeniz Technical University – Trabzon – Turcja

Nasze streszczenie: Na kampusie stwierdzono brak miejsca przeznaczonego na aktywności społeczne i kulturalne. Wychodząc z założenia, że na kampusie niezbędne są miejsca do podejmowania różnych aktywności, dzięki którym można nawiązywać nowe znajomości, postanowiono przeprojektować istniejącą przestrzeń (parking wykorzystywany kilka razy w roku na wydarzenia). Proces projektowania uwzględniał etap zbierania opinii użytkowników (studentów, pracowników, gości) odnośnie potrzeb i oczekiwań, a po wykonaniu inwestycji – ponownie zapytano ich o częstość korzystania i poziom satysfakcji. W ramach inwestycji stworzono amifteatr, zaaranżowano tereny zieleni, miejsca do siedzenia, ścieżki do spacerów i podziwiania przyrody i morza, a także niewielki parking dla pracowników i gości.

Link do artykułu

Przestrzeń publiczna na Karadeniz Technical University. Autor: MirkoS18, CC BY-SA 4.0, Wikimedia Commons

University of the Sunshine Coast (USC) – South East Queensland – Australia

Nasze streszczenie: Niewiele jest badań nad poczuciem przywiązania do przestrzeni kampusowych. Autorzy dostrzegają powiązania między jakością przestrzeni a doświadczeniem studiowania. Odwołują się do idei placemakingu, która pozwala na dzielenie się pomysłami nad sposobami zagospodarowania przestrzeni, a jednocześnie sprzyja budowaniu poczucia przynależności do miejsca. Autorzy przeprowadzili trzydniową akcję zbierania opinii na temat jednego z placów na  kampusie oraz pomysłów na jego zagospodarowanie. Osoby przechodzące przez plac mogły zapisywać swoje komentarze na tablicach. Badacze obserwowali zachowanie osób przy tablicach oraz ankietowali niektórych z nich odnośnie do ich satysfakcji z udziału.

Link do artykułu

Główny kampus University of the Sunshine Coast. Autor: Uscjkirklan, CC BY-SA 4.0, Wikimedia Commons

Main Campus – University of Hong Kong – Hongkong

Nasze streszczenie: Autorzy proponują koncepcję „zdrowego kampusu”, który tworzy warunki do redukcji stresu oraz podtrzymywania interakcji społecznych. Ważna rolę odgrywają otwarte przestrzenie na kampusie, które pełnia rolę łączników między budynkami. Powinny one mieć zróżnicowany charakter, żeby sprzyjać różnym potrzebom użytkowników. Mniejsze zapewniają prywatność, dają możliwość wycofania się i regeneracji, większe – bardziej otwarte sprzyjać powinny interakcjom społecznym. Kampusy powinny składać się zarówno z obszarów sprzyjających orientacji na jego terenie, skupiających aktywności, z zachowaniem różnorodności zagospodarowania i funkcji, a także bardziej tajemnicze zaułki sprzyjające redukcji stresu. Autorzy dokonują oceny przestrzeni dwóch kampusów, analizując formy zieleni, układ przestrzenny i mikroklimat. Prezentują przykłady zagospodarowania, np. ogrody społeczne, ogrody deszczowe.

Link do artykułu

Ogród przy głównym budynku University of Hong Kong. Autor: Damaskam, CC BY-SA 3.0, Wikimedia Commons

Alaaddin Keykubat Campus – Selcuk University – Konya – Turcja

Nasze streszczenie: Autorzy badali funkcjonowanie głównego placu na kampusie, który stanowić powinien centralny punkt sieci przestrzeni publicznych tego założenia urbanistycznego. Wprawdzie był on użytkowany jako miejsce odpoczynku, spotkań i oczekiwania na zajęcia, to większość badanych nie była z niego zadowolona. Nie sprzyjało temu jego oddalenie od budynków oraz przecięcie przez ruch kołowy. Autorzy rekomendują działania, które mogą sprawić, że przestrzeń tego placu będzie przyjemna i stymulująca: ograniczenie jego monotonii, poprawę komfortu siedzenia, dodania różnych form zieleni sprzyjającą różnym formom użytkowania, dodanie ochrony przed słońcem i deszczem, użycie estetycznych materiałów, dostosowanie  do potrzeb niepełno-sprawnych, wprowadzenie funkcji gastronomicznych.

Link do artykułu

Przegląd badań z kampusów uczelni amerykańskich

Nasze streszczenie: Przestrzenie otwarte (place, aleje trawniki, itp.) stanowią ważny element łączący poszczególne części i budynki kampusu, a także kampus z jego otoczeniem. Odpowiednio ukształtowane sprzyjają budowaniu pozytywnego wizerunku uczelni i wzmacnianiu poczucia identyfikacji/przywiązania studentów i pracowników do uczelni. Przyciągają nowych studentów i darczyńców. Pozwalają zredukować niekorzyści wynikające z gęstej zabudowy kampusów. Różne rodzaje otwartych przestrzeni pozwalają na różne formy aktywności: przemieszczanie się, aktywny i bierny wypoczynek. Wiele uczelni tworzą strategie/plany zarządzania przestrzeniami otwartymi jako ważnymi zasobami uczelni. Niektóre zamieniają centralnie położone parkingi na przestrzenie dla pieszych.

Link do artykułu